اخلاق مداری بخش گمشده از پازل ورزش حرفه ای

خاطرم هست در ماه مبارک رمضان از تعدادی داور دعوت شد تا بازی دوستانه تیم جوانان را قضاوت کنند این در حالی است که داوران برای بازی های دوستانه تیم ملی اکثرا حق الزحمه ای دریافت نمی کنند و تنها با توجه به عشق و علاقه ای که به قضاوت دارند برای این قضاوت ها حاضر میشوند. من هم یکی از داوران دعوت شده بودم که با ورود به سالن آزادی و گفتگو با یکی از همکاران این سوال از من پرسیده شد که روزه ای ؟ و من در جواب گفتم بله آقا، ایشان که محبت خاصی به بنده دارند فرمودند لطفا در حین بازی این موضوع را اعلام نکن، وقتی دلیل را جویا شدم متوجه شدم در روز قبل که یکی از همکاران خوش اخلاق و بسیار دوست داشتنی بنده در جایگاه من قضاوت کرده اند با اعلام تخلفی با اعتراض بازیکن تیم ملی جوانان مواجه شده و بازیکن از وی سوال کرده چرا این صحنه تخلف بود و در جواب داور ما به او میگوید در حال حاضر روزه ام و بعد از بازی برایت توضیح خواهم داد این در حالیست که در اعمال مقررات و قوانین در حین برگزاری یک رویداد هیچ نیازی به توضیح برای بازیکنان ندارد، با انتقال این مکالمه توسط بازیکن به مربی تیم ملی جوانان به ناگاه مربی که متاسفانه بیشتر اوقات رفتار مناسبی در مواجهه با داوران بخصوص جوان ندارد با صدای بلند فریاد زد اگر روزه ای نمی خواهد سوت بزنی و بفرمایید بروید. از آنجا که همکار من فردی اخلاق مدار است این برخورد مربی تیم ملی را با راهنمایی یکی از بزرگترهای حاضر نادیده میگیرد و قضاوت خود را به پایان می رساند.

وقتی این توضیحات برای من بازگو شد چند لحظه در فکر فرو رفتم که جایگاه هر کدام از ما کجاست؟ هدف اصلی ورزش چیست؟ آیا ورزش دانشگاهی بسکتبال میبایست شاهد این رفتارها باشد؟ تمام این سوالات چند لحظه ای ذهنم را درگیر خود کرد.

آقای مربی شما الگوی ورزشی تک تک بازیکنان جوان و جویای نام هستی که در بالاترین سطح کشور فعالیت دارند و هر کدام از آنها برای تیم های خود وزنه ای محسوب میشوند، با خود فکر کرده اید که این رفتار نا مناسب با داوران عزیز که همیشه بدون توجه به دستمزد زحمت میکشند می تواند چه تبعاتی داشته باشد؟ آیا این بازیکنان که همه در تیم های خود بزرگی میکنند و در آینده نزدیک در سطوح بالای لیگ های کشوری فعالیت خواهند داشت برای داوران احترام قائل خواهند بود؟

من هیچگاه جسارت نمیکنم در رابطه با لول مربیگری افراد یا تصمیمات آنها در بازی نظر دهم ولو که در دوره های مربیگری شرکت کرده ام و افتخار این را دارم که رشته بسکتبال را در دانشگاه های کشور به دانشجویان تربیت بدنی آموزش دهم، در مقابل این افتخار را دارم که دروس بسیاری با عناوین مختلف روانشناسی ورزشی، اخلاق در ورزش و ... را تا مقطع دکتری مطالعه کردم و آنها را به دانشجویان مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد آموزش میدهم، این رفتار مربی سمی است که به مرور زمان جان خود مربی را میگیرد.

امروز با تمام مشغله کاری که داشتم بخاطر ارق ملی و شناخت از بازیکنان بسیار خوب تیم ملی بازی را از طریق لینک های معرفی شده آنلاین دیدم و متاسفانه شاهد باخت تیم عزیز کشورم بودم و قلبا از این اتفاق دلم به درد آمد که چرا این بازیکنان شایسته در بازی آنطور که باید و شاید عمل نکردند.

آقای مربی شما بازی را باختید با وجود این همه ستاره و مهره، من افتخار این را داشتم و دارم که در رده های پایین تر تا به امروز برای آنها قضاوت کنم و شناخت کافی از بیشتر آنها دارم. باخت همیشه وجود دارد و این باخت ها پلی خواهد بود برای پیروزی های آتی.

*ولی شما اخلاق را هم باختید*

بدون شک در جامعه مربیان عزیز ما اساتید و بزرگوارانی فعالیت دارند که به خوبی اخلاقیات را در برنامه های خود در نظر میگیرند و میدانند کوچکترین رفتار آنها زیر ذره بین بازیکنانشان است. بارها و بارها شاهد آن بودیم که بازیکنان در بازی رفتار مربی خود را اشاعه میدهند، مربی پرخاشگر عصبی = بازیکن پرخاشگر و عصبی و بلعکس مربی با آرامش و منش = بازیکن آرام با منش ورزشکاری.

امیدوارم اندکی بیشتر به رفتار های خود به عنوان یک مربی بیاندیشیم و رفتار های سنجیده تری ازخود نشان دهیم. مربیگری تنها برد به هر قیمتی نیست مربیگری اشاعه ی اخلاق، منش و شخصیت ورزشی در بازیکنان است.

در پایان، آن روز من هم برای جوانان دوست داشتنی و پر قدرت تیم ملی کشورم قضاوت کردم ولی متاسفانه رفتار های مربی به قدری به دور از انتظار بود که در میانه های بازی دوستانه سوت خود را از گردن جدا کردم و به سمت بزرگتر خود که در سالن حاضر بود رفتم و به ایشان گفتم دیگر قضاوت نمیکنم، که ایشان فرمودند بازی را به پایان برسان و طبق معمول که داوران مظلوم واقع می شوند بازی را تا پایان قضاوت کردم.

با تشکر نوید آرازشی