آثار منفی شب کاری بر روی سلامت و روان افراد

حسین ابراهیمی مقدم روانشناس و استاد دانشگاه درباره شب کاری گفت: دنیای افراد شب کار با دنیای افراد روزکار متفاوت است. شاید می‌توان دنیای سخت تری اسمش را گذاشت، البته فشار‌های روانی، استرس ها، تعارض‌ها و نا کامی‌هایی برای شب کار‌ها به وجود می‌آید که شاید برای افراد روز کار کمتر وجود داشته باشد.

وی بیان کرد: همین که بعضی از افراد، شب‌ها کار می‌کنند و نمی‌توانند در زمان مناسب استراحت کنند، می‌تواند تاثیرات بسیار زیادی داشته باشد. این تاثیرات حتی روی وضعیت هورمون‌ها هم اثرگذار هستند. هورمون‌های ملاتونین و سروتونین که از دسته‌ هورمون‌های ایندول آمین‌ها هستند، شب‌ها ترشح می‌شوند و اوج ترشح اواخر شب است که فرد می خوابد و این هورمون در افراد شب کار به تدریج باعث کاسته شدن ترشح می‌شود. فرد شب کار در زمانی که اوج ترشح هورمون‌ها است نمی‌خوابد و سیستم بدن او بهم می‌ریزد.

این روانشناس ادامه داد: پدر یا مادر، همسر و یا فرزند یک نقش و جایگاه خاصی برای آن‌ها تعریف شده است. به عنوان مثال پدر می‌خواهد در کنار فرزندانش باشد و یا همسر می‌بایست نقش حمایتی خود را در خانه ایفا کند. یک فرد شب کار، شب‌ها در کنار خانواده اش حضور ندارد و این امر شاید سبب حسرت خوردن این افراد در مقایسه با دیدن زندگی افراد روز کار شود.

وی تصریح کرد: روز‌هایی هم که این افراد بخواهند در کنار خانواده شان حضور داشته باشند، خانواده مشغول فعالیت هستند و یا فرد شب کار ممکن است به علت خستگی استراحت کند و همین امر سبب کمتر دیده شدن خانواده شان می‌شود.

ابراهیمی مقدم تصریح کرد: در این شرایط این احساس به فرد شب کار دست می‌دهد که زندگیش با دیگران متفاوت است و شاید خیلی هم احساس خوشایندی نداشته باشد. تمام این موارد ذهن و فکر او را درگیر می‌کند که این امر می‌تواند روی تمرکز او اثرگذار باشد و حس چندان خوشایندی را برای او ایجاد نکند.

این روانشناس ادامه داد: از طرفی دیگر ما شاهد این هستیم که در بعضی از مواقع افراد شب کار به این موارد متاسفانه فکر و اندیشه نمی‌کنند و به جای اینکه روزها استراحت لازم را کنند تا دچار فرسودگی نشوند، ولی می‌گویند حالا که خانه هستم فعالیت اجتماعی، اقتصادی و.. انجام دهم، بنابراین نتیجه‌ای که می‌گیریم بهتر است که اگر می‌توانیم زمان خواب و بیداریمان را به خوبی تنظیم کنیم. اوقات فراغت خوبی را با خانواده مان داشته باشیم و سعی کنیم یادگیری‌های جدید برای خود داشته باشیم تا بتوانیم به آن وسیله قوه ادراک، تفکر و حل مسئله را زنده، پویا و سرحال نگه داریم.