درد ناف به چه دلایلی رخ می‌دهد؟

درد ناف (Periumbilical pain) یا درد پریومبیلیکا یک شکایت رایج است که می­تواند به اشکال زیر مطرح گردد:

• درد بالای ناف
• درد زیر ناف
• درد کنار ناف سمت چپ
• درد کنار ناف سمپ راست
• درد دور ناف

از آنجایی که بسیاری از شرایط می­توانند باعث این مشکل شود شوند، ممکن است تشخیص علت آن برای پزشکان چالش برانگیز باشد. در این مقاله درباره این نوع درد، علل احتمالی و روش­های درمان آن صحبت می­کنیم.

علائم درد ناف یا پریومبیلیکا

علائم درد ناف، درد و ناراحتی در ناحیه ناف و اطراف آن (بالا، پایین، چپ و راست) است. دلیل درد دور ناف می­تواند فتق ناف، آپاندیسیت حاد یا انسداد روده باریک باشد.

هنگام تشخیص علت این درد، متخصص گوارش باید دقیقا بدانند که درد در کجا است.

به عنوان مثال، هنگامی که فردی مبتلا به آپاندیسیت است، درد اغلب در اطراف ناف شروع می­شود و سپس به سمت راست و پایین شکم منتقل می­شود. گاهی اوقات، افراد مبتلا به آپاندیسیت ممکن است درد را در سمت راست گزارش کنند و نه در ناحیه ناف.  بنابراین درد کنار ناف سمت چپ می­تواند نشانه آپاندیس باشد.

دکتر گوارش و کبد بالغین ممکن است نیاز به انجام معاینات بیشتر برای تشخیص دقیق علت درد در ناف و اطراف آن داشته باشند.

علت درد ناف

علل درد پریکام یا درد ناف می­تواند از مشکلات خفیف تا اورژانس­هایی که نیاز به جراحی دارند متغیر باشد.

افراد مبتلا به این نوع درد ممکن است در گفتن دقیق محل آن مشکل داشته باشند. با این حال، بسته محل دقیق درد، این مشکل می­تواند دلایل مختلفی داشته باشد.

به عنوان مثال، درد در ناحیه سمت راست بالای شکم می­تواند نشان دهنده یک بیماری کبدی باشد، در حالی که درد در ناحیه بالا سمت چپ می­تواند نشانه حمله قلبی یا پانکراتیت باشد.

علاوه بر این برخی از افراد مبتلا به گاستریت، مشکلات مری یا زخم معده ممکن است در ناحیه میانی بالای شکم (ناحیه اپی گاستر) احساس درد کنند.

برخی از علل درد اطراف ناف و اطراف آن در زیر ذکر شده است:

فتق ناف

اگر فردی درد فتق ناف داشته باشد، ممکن است متوجه برآمدگی در ناحیه ناف خود شود که با درد همراه است. فتق ناف زمانی اتفاق می­افتد که یک عضو یا بخشی از یک عضو به دیواره شکم فشار می­آورد.

نوزادان و کودکان خردسال بیشتر احتمال دارد که فتق ناف را تجربه کنند. در بزرگسالان، فتق ناف در زنان یا افرادی که فشار شکمی آنها به دلیل بارداری یا چاقی افزایش یافته است، شایع­تر است.

آپاندیسیت حاد

افراد مبتلا به آپاندیسیت نیاز به تشخیص سریع و دقیق دارند و به دنبال آن جراحی برای برداشتن آپاندیس انجام می­شود. آپاندکتومی شایع­ترین عمل جراحی شکم در بین کودکان است.

افراد مبتلا به آپاندیسیت حاد ممکن است دردی را تجربه کنند که به سمت راست منتقل می­شود. آنها همچنین ممکن است از دست دادن اشتها، تب و حساسیت در سمت راست را تجربه کنند.

ایسکمی شریان مزانتریک

پزشکان ایسکمی شریان مزانتریک (Mesenteric artery ischemia) را به عنوان کمبود جریان خون به روده کوچک تعریف می­کنند.

افراد ممکن است ایسکمی مزانتریک حاد یا مزمن داشته باشند. در ایسکمی مزانتریک حاد، افراد ممکن است شروع ناگهانی درد ناف، حالت تهوع و استفراغ داشته باشند.

تشریح یا پارگی آئورت شکمی

افرادی که تشریح آئورت (Aortic dissection) دارند باید فورا به دنبال مراقبت­‌های پزشکی باشند. دیسکسیون آئورت شکمی زمانی است که یک پارگی در آئورت، که شریان اصلی خونرسانی به بدن است، ایجاد می‌شود.

پزشکان تخمین می زنند که از هر ۱۰۰۰ نفر ۳ نفر که برای درد کمر، قفسه سینه یا شکم به بخش اورژانس مراجعه می کنند، تشریح آئورت شکمی دارند. جراح باید فوراً دیسکسیون آئورت شکمی را جراحی کند، زیرا مرگ و میر می تواند تا ۵۰٪ در ۴۸ ساعت اول برسد.

انسداد روده کوچک

عوامل متعددی می توانند باعث ایجاد این انسداد و درد ناف شود، از جمله:

• بافت اسکار در شکم
• فتق ها
• سرطان
• بیماری التهابی روده
• اجسام خارجی
• پبچ خوردگی روده (volvulus)

اکثر افراد مبتلا به انداد روده کوچک برای رفع انسداد روده به جراحی نیاز دارند.

گاستریت، ازوفاژیت یا بیماری زخم معده

افراد مبتلا به گاستریت (التهاب معده)، ازوفاژیت (التهاب مری)، یا بیماری زخم معده ممکن است درد ناف را گزارش کنند. سایر افراد مبتلا به این شرایط ممکن است درد را در ناحیه مرکزی بالای شکم تجربه کنند. دکتر معده در تشخیص و درمان درد ناف ناشی از زخم معده میتواند به شما کمک کند.