عمل بای پس معده یا گاستریک بای پس معده، از جراحیهای موثر در زمینهی کاهش وزن است که در آن، حجم معدهی بیمار و فرآیند هضم و گوارش غذا، دچار تغییر میشود. پس از عمل، فرد میل کمتری به غذا احساس میکند و چون غذای مصرفی، تنها به بخشی از رودهی کوچک وارد میشود، بدن بیمار تمام کالری غذای مصرفی را جذب نمیکند. سیری زودرس و دفع سریعتر مواد غذایی، از نتایج این عمل خواهد بود.
این جراحی با بیهوشی عمومی و بدون احساس درد صورت میگیرد. این جراحی، دارای دو مرحله است:
در اولین مرحله، جراح معده را به دو بخش تقسیم میکند. بخش بالایی، قسمت کوچکتر معده و بخش پایینی، قسمت بزرگتر خواهد بود. قسمت کوچک بالایی، جایی خواهد بود که غذای مصرفی به آن وارد میشود. این بخش در حدود ۲۸ گرم غذا را در خود جای میدهد. به همین دلیل، فرد کمتر غذا میخورد و در نتیجه، با کاهش وزن روبرو میشود.
مرحلهی دوم، ایجاد مسیر بای پس در روده است. بای پس همانطور که از آن نام (در زبان انگلیسی به معنای میانبر) پیدا است، مجرای تازهای برای دریافت و هضم غذا، در اختیار بدن میگذارد.
برای این کار، جراح قسمت کوچکی از رودهی کوچک را به بخش بالایی معده، متصل میکند. با این کار، غذایی که فرد مصرف میکند، از طریق این دهانهی جدید، به بخشی از رودهی کوچک وارد میشود. نتیجهی بای پس، جذب کالری کمتر و کاهش وزن خواهد بود.
عمل بای پس معده به دو روش انجام میشود. در روش اول، جراح با ایجاد یک شکاف بزرگ در قسمت شکم، به جراحی معده و رودهها میپردازد. در روش دیگر، جراح یک دوربین بسیار کوچک به نام لاپاراسکوپ را به داخل شکم میفرستد که اجازه میدهد داخل بدن را دیده و لاپاراسکوپی را انجام دهد. به طور معمول، جراح برای عمل بای پس معده با لاپاراسکوپی، چهار تا شش شکاف کوچک در شکم بیمار ایجاد میکند و از طریق آنها، عمل بای پس معده برای لاغری را انجام میدهد. تصویر ریزدوربین لاپاراسکوپ، بر یک صفحهی نمایشگر در اتاق عمل دیده میشود و بر اساس آن، جراحان میتوانند بدون ایجاد شکافهای بزرگ در معده، به بررسی اورگانهای داخلی بپردازند.
روش لاپاراسکوپی نسبت به روش کلاسیک، مزیتهایی دارد. از جملهی آنها میتوان به دورهی نقاهت کوتاهتر، درد کمتر بعد از عمل و ریسک کمتر ایجاد عفونت در جراحات عمل، اشاره کرد. اگر میخواهید بدانید عمل بای پس معده چقدر طول میکشد، باید گفت که در این روش، جراحی حدود ۲ تا ۴ ساعت زمان میبرد.
بای پس معده از جراحیهای بسیارها بسیار موثر در کاهش وزن است اما فقط در شرایط خاصی توسط پزشک توصیه میشود. دکتر بای پس معده تنها زمانی به انجام این عمل مبادرت میکند که بیماریهای ناشی یا موثر از چاقی مفرط، سلامت بیمار را تهدید کنند. از جمله مشکلات ناشی از چاقی مفرط میتوان به زانو درد و کمر درد اشاره کرد. همچنین در مورد بیمارانی که دچار بیماریهای مرتبط با چاقی هستند، مثل دیابت نوع دو، بیماریهای قلبی، کلسترول بالا، بیماری رفلکس معده و سرطان، ممکن است برای جلوگیری از پیشرفت بیماری، جراحی بای پس معده صورت گیرد. به طور معمول، این عمل در مورد کسانی تجویز میشود که ضریب تودهی بدنی آنها بالاتر از ۴۰ BMI است.